آخوند خراسانی
با توجه به اینکه در صفحه ی مربوط به پیشینه تاریخی الله اباد گفته شد که مالک یا اداره کننده ی روزگار قدیم دو مکان مذکور فردی بنام جعفر اقا فرزند مرحوم اخوند خراسانی بوده در این صفحه بر ان شده ایم به معرفی مختصر مشارالیه (اخوند خراسانی ) بپردازیم .
ملا محمد کاظم خراسانی مشهور به اخوند خراسانی ( تولد 1255 – وفات 1329 ه – قمری ) فقیه و مرجع تقلید بزرگ عصر خود و در کنار شیخ عبدا .. لاهیجی و میرزا خلیل رازی تهرانی مشهور به میرزا حسین خلیلی تهرانی از رهبران مشروطیت بود
درسال ۱۲۵۵ در مشهدمتولد شد. پدرش ملا حسین هروی بود. وی در مشهد علوم مقدماتی و سطوح را فرا گرفت.بسال ۱۲۷۷ قمری در سبزوار از حاج ملا هادی سبزواری فلسفه آموخت. پس از آن در سن بیست و دو سالگی،. به تهران رفت و نزد ملا حسین خویی و میرزا ابوالحسن جلوه به تحصیلات تکمیلی اش در حکمت و فلسفه پرداخت. سپس عازم نجف شد و نزد شیخ انصاری و حاج سید علی شوشتریو میرزای شیرازی و شیخ راضی نجفی و میرزا مهدی قزوینی مشغول تحصیل شد. ملا محمد کاظم خراسانی پس از فراگیری علوم دینی در نجفو سامرابه تدریس مشغول شد و حدود نیم قرن به تدریس علوم معقول و منقول پرداخت. ایشان را در شیوهٔ تدریس و حوزهٔ بزرگ درسی در تاریخ شیعه و بلکه تاریخ اسلام بسیار کم نظیر می‌دانند.
با آغاز جنبش مشروطیت ایران به صف مشروطه خواهان پیوست. آخوند خراسانی در جریان مشروطیت تلگراف‌ها و پیام‌هایی از نجف به ایران می فرستاد و در آن‌ها مردم را به مبارزه ترغیب می‌کرد. سرانجام در حالی که برای جهاد بر ضد روس ها قصد هجرت به ایران را داشت در سحرگاه سه شنبه ۲۰ ذیحجه ۱۳۲۹ قمری به طور مشکوکی رحلت کرد . مقبره ایشان در حرم حضرت علی قرار دارد
محمدحسین نائینی، محمدرضا تنکابنی، محمدحسین کاشف الغطاء، سیدابوالحسن اصفهانی، سیدحسن مدرسسید آیت‌الله بروجردی،آیت‌الله آقانورالدین عراقی، کاشانی آیت‌الله حکیم ، مرحوم خالصی، علامه امین عاملی، علامه شرف الدین علامه آغا بزرگ طهرانی، و صدها تن از بزرگان شیعه از شاگردان او بودند .
ایشان تالیفات بسیاری داشت از جمله حاشیه یی بسیار عالمانه بر مکاسب استادش شیخ انصاری،شرح و تعلیقه‌ای بر منظومهٔ دیگر استادش ملاهادی سبزواری،حاشیه بر اسفار صدرالمتالهین شیرازی که می‌گویند نسخه اش در آستان قدس رضوی وجود دارد، رسالهٔ زیبا و سنگین دماء ثلاثه،چندین رسالهٔ فقهی و اخلاقی و عقیدتی، البته مهمترین تالیفات ایشان همانا کفایة الاصول است که اکنون در دوره‌های عالی حوزه تدریس می‌شود و از موجزترین، منقح ترین و مرتب ترین رسائل و کتب اصولی مسلمانان است.صدها نفر از شاگردان اخوند تقریرات فقه و اصول ایشان را نوشته اند که بسیاری از انها هنوز موجود میباشد و شایسته است لا اقل یک دوره کامل از فقه ایشان چاپ شود .
منبع : ویکی پدیا